Wij zijn een leesclub van oud-medewerkers van Boekhandel Kooyker in Leiden, en bespreken sinds 2003 in wisselende samenstelling nieuwe en oudere boeken.

woensdag 27 oktober 2010

Oktober 2010: Tikkop

Van Dis werd de keus voor de bijeenkomst in oktober. Een boek dat we anders misschien links hadden laten liggen, of niet? Sommigen van ons hadden eerder iets van Van Dis gelezen, anderen nog niet. Smaakte het naar meer? Dat wisselde sterk.

Wat bleef er hangen van dit boek? Met name de angst die uit het boek spreekt, had indruk gemaakt. De gedachte dat je steeds bang moet zijn. Bang omdat je laptop uit de wasmachine gejat kan worden, omdat je poort wordt volgesmeerd met pek of je sleutelgat met hars. Het deed soms denken aan In ongenade van Coetzee (ook al vinden we dat een beter boek), maar ook aan ervaringen in Zuid-Afrika zelf.

De persoon Marten bleef hangen in zijn machteloosheid, knulligheid ook wel. Of dat nou direct bij Van Dis paste leverde een discussie op. Is Van Dis meer die knullige jongen die er heel graag bij wil horen, of is hij eerder een beetje pedant? Als hoofdpersoon van dit boek levert hij geen spektakel op, dan had Donald beter die rol kunnen hebben. Donald was -tot verrassing van een aantal van ons-  een witte man, geen zwarte man. Hij kan een interessant personage zijn, ook al komt hij in dit boek niet erg uit de verf.

Het gevoel ontheemd te zijn, dat bleef ook hangen. Niemand in het boek is blij, of in ieder geval op zijn gemak, op de plaats waar hij is. Iedereen streeft naar iets, en niemand bereikt het.

Er zitten dus wel interessante elementen aan dit boek. Toch hadden we moeite de unaniem lovende recensies te begrijpen. De thema's van knulligheid, geweld en ontheemding zijn interessant. Maar het is ook een boek waar sommigen vier keer in moesten beginnen, waar je niet lekker in kwam, dat je niet diep raakte en waarin de her en der afgedrukte visjes voor grote irritatie zorgden.