We weten wel wat andere boeken over het thema te noemen, en sommigen hebben die ook gelezen. De vraag is dan of dit boek hierop een aanvulling is, of dat bijvoorbeeld Faulks (Birdsong) en Remarque (Im Westen nichts neues) niet te overtreffen zijn.
Allemaal vinden we het thema interessant en hebben we enige vorm van fascinatie voor die vreemde vorm van oorlogvoeren, met loopgraven. De kijkers van de tweede serie van Downton Abbey zien ook veel dat ze bekend voor komt.
Maar goed, het boek zelf. De overheersende stemming is positief. Kritische kanttekeningen zijn er van Noor en Driever (over de mail). Noor vond het op zich wel mooi, maar kreeg er geen rillingen van terwijl ze dat wel had gehoopt. We zagen allemaal een beetje op tegen het aantal pagina's, maar tijdens het lezen bleek dat geen enkel probleem. Het leest gemakkelijk en je blijft nieuwsgierig naar het verloop.
De discussie verliep langs de vraag of het tweede deel van het boek (in de loopgraven) nu wel of niet en goede toevoeging is op het eerste deel. Het eerste deel werd erg gewaardeerd. De verhaallijn rond de vader van John heeft veel indruk gemaakt, evenals de schets van de Engelse maatschappij in die tijd. Er zijn verschillende verhaallijnen waar nog even over doorgepraat wordt: Johns liefde voor Mary (tenenkrommend, ziet hij dan niet dat het niks wordt?), de vriendschap met William (wat voegt die eigenlijk toe aan het geheel?), de dood van Johns vader (zelfmoord of lijdzaam afwachten als het toch al mis gaat?).
John zelf wekt wat irritatie, hij loopt voor alles weg, dus wat dat betreft is het prettig dat hij in deel 2 in actie komt. Maar mooi in deel 2 is ook de spiegeling dat zowel John als Martin op zijn vader lijkt en daardoor in de problemen komt. De beschrijvingen van de oorlog zijn levendig. Het tweede deel zorgt ervoor dat je op een andere manier naar het eerste deel gaat kijken.
Veel lof is er ook voor Stefan Brijs, die zulke verschillende boeken weet te schrijven.
